Rödovans sözleşmesi, ruhsat sahibinin, ruhsat hukuku nedeniyle sahip olduğu arama, işletme gibi haklarını rödovansçı tarafa devretmeyi taahhüt ettiği; buna karşılık, rödövansçının (rödövans verenin) sözleşmede kararlaştırılan rödövans bedelini ödeme ve belirli miktarda üretim yapma borcu altına girdiği bir özel hukuk sözleşmesidir.
Rödovans sözleşmesi, madencilik faaliyetlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Maden ruhsatı sahibi, ruhsat sahasının tamamı veya bir kısmını rödovansçıya devrederek, ruhsat sahasında maden araması ve işletmesi yapma hakkını rödövansçıya vermektedir. Rödövansçı ise, ruhsat sahibine rödövans bedeli ödemek suretiyle, ruhsat sahasında maden araması ve işletmesi yapma hakkını elde etmektedir.
Rödovans sözleşmesi, maden ruhsatı sahibi ile rödövansçı arasında yazılı olarak yapılmalıdır. Sözleşmede, ruhsat sahasının yeri, ruhsat sahasının büyüklüğü, rödövans bedeli, rödövans bedeli ödeme zamanı, rödövansçı tarafından yapılacak faaliyetler, ruhsat sahasının devrinin şekli ve diğer hususlar belirtilmelidir.
Rödovans sözleşmesi, maden ruhsatı sahibinin ve rödövansçının hak ve yükümlülüklerini düzenleyen bir sözleşmedir. Bu sözleşme, maden ruhsatı sahibinin ruhsat sahasını devrederek elde ettiği geliri artırmasına ve rödövansçının ruhsat sahasında maden araması ve işletmesi yapma hakkını elde etmesine olanak tanımaktadır.
Konuya ilişkin yargı kararları:
|
Danıştay 8. Dairesi, 2012/691 E., 2012/3730 K. sayılı kararı ile, rödovans sözleşmesinin ruhsat sahibi ile rödövansçı arasında yapılması gerektiği, üçüncü kişilerle yapılan rödovans sözleşmelerinin geçersiz olduğu yönünde karar vermiştir.
Danıştay 8. Dairesi, 2015/1467 E., 2015/3048 K. sayılı kararı ile, rödovans sözleşmesinin yazılı olarak yapılması gerektiği, sözlü olarak yapılan rödovans sözleşmelerinin geçersiz olduğu yönünde karar vermiştir.
Danıştay 8. Dairesi, 2016/2277 E., 2016/3948 K. sayılı kararı ile, rödovans sözleşmesinin devrinin mümkün olduğu yönünde karar vermiştir.
Danıştay 8. Dairesi, 2019/1229 E., 2019/4132 K. sayılı kararı ile, Danıştay 8. Dairesi, 2020/2787 E., 2020/9097 K. sayılı kararı ile, Danıştay 8. Dairesi, 2021/1292 E., 2021/5364 K. sayılı kararı ile, Rödovans sözleşmesinin iptali nedeniyle rödovansçı tarafından yapılan ödemelerin geri alınmasına karar vermiştir. |
Doktrinde rödovans sözleşmesinin tasarruf ve borçlandırıcı işlem olarak bölünebileceğine yönelik görüşler mevcuttur. İşbu görüşlere göre;
|
BORÇLANDIRICI İŞLEMİ; |
TASARRUF İŞLEMİ; |
| Ruhsat sahibi ve Rödovansçı arasında geçerli bir rödovans sözleşmesinin kurulmasıdır. | Maden işletme ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmı veya tamamı için üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinin ve bu sözleşmelerde yapılan değişikliklerin, devir ve intikal işlemlerinde, bilgilendirme amacıyla Genel Müdürlüğe verilmesi ve maden siciline bilgi amaçlı şerh edilmesidir. |