• av.eylulkiziloglu@gmail.com
  • Çalışma Saatleri: 09.00 - 18.00
  • 0530 474 60 44

Yabancılar Hukukuna İlişkin Sıkça Sorulan Sorular

Sınır dışı etme kararına esas olacak değerlendirmeyi kim yapar?

 İl veya ilçe göç idaresi müdürlüğü görevlileri tarafından yapılır.

 

Sınır dışı etme işlemlerinde değerlendirme ve karar alınması süreci kaç saat sürer?

En geç 48 saat içinde sonuçlanmalıdır.

 

YUKK’a göre sınır dışı edilecek yabancılar nerelere sınır dışı edilebilir?

Yabancılar, sınır dışı etme kararıyla, menşe ülkesine, transit gideceği ülkeye, Türkiye’ye gelmek üzere transit geçtiği ülkeye ya da başka bir üçüncü ülkeye sınır dışı edilebilir.

 

Sınır dışı etme işlemlerinde değerlendirme ve karar alma sürecindeki 48 saatlik süre ne zaman başlar?

 48 saatlik süre, yabancıların kolluk tarafından il göç idaresi müdürlüğüne teslim edilebilmesi için gerekli tüm evrakların hazırlanıp il göç idaresi müdürlüğüne teslim edildiği an itibariyle; Yabancının, Kanunun 54 üncü maddesi kapsamında olduğunun il göç idaresi müdürlüğünce bizzat tespiti halinde ise yabancının il göç idaresi müdürlüğünde hazır bulunmasından itibaren başlar.

 

 Sınır dışı etme kararına esas olacak değerlendirme, il göç idaresi müdürlüğü görevlileri tarafından nerelerde yapılabilir?

 Yabancının işlem gördüğü yerde, kolluk birimlerince yabancının yakalandığı ya da tespitinin yapıldığı yerlerde, il veya ilçe göç idaresi müdürlüğü bünyesinde, geri gönderme merkezlerinde veya il göç idaresi müdürlüğü tarafından uygun bulunan başka bir yerde değerlendirme yapılabilir.

 

Sınır dışı etme kararıyla ilgili değerlendirmenin nerede tamamlanması gerekir?

Sınır dışı etme kararıyla ilgili değerlendirmenin, yabancının işlem gördüğü, yakalandığı veya tespit edildiği ilde tamamlanması esastır.

 

Sınır dışı etme kararıyla ilgili değerlendirmenin, yabancının işlem gördüğü, yakalandığı veya tespit edildiği ilde tamamlanması esastır. İstisnası var mıdır, nedir?

 Bu yerlerdeki idari ve fiziki kapasite ve diğer etkenlere bağlı olarak, valiliğin talebi ve Genel Müdürlüğün izniyle gerektiğinde bu yabancılar, haklarında sınır dışı etme kararıyla ilgili değerlendirme yapılmak üzere yakalandıkları yere en yakın ildeki il veya ilçe göç idaresi müdürlüğüne veya geri gönderme merkezine kolluk görevlileri tarafından sevk edilir.

 

Sınır dışı etme kararı kim tarafından alınır?

 Sınır dışı etme kararı, yabancının yakalandığı, işlem gördüğü veya tespit edildiği ildeki valilik tarafından re’sen veya Genel Müdürlüğün talimatı üzerine alınır.

 

Sınır dışı etme kararı toplu olarak verilebilir mi?

Sınır dışı etme kararı, her yabancı için ayrı ayrı alınır.

 

Sınır dışı etme kararı kimlere tebliğ edilir?

Karar, gerekçeleriyle birlikte hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. Hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancı, bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.

 

Kanunun 54 üncü maddesine göre hakkında sınır dışı etme kararı alındıktan sonra, yabancının Kanunun 55 inci maddesinde sayılan hakkında sınır dışı etme kararı alınmayacak kişilerden olduğunun anlaşılması halinde, sınır dışı etme kararını alan makam tarafından ne yapılır?

Sınır dışı etme kararını alan makam tarafından işlem derhal geri alınır.

 

Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı yargı yoluna başvurabilir mi?

Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren on beş gün içinde idare mahkemesine başvurabilir.

 

İdare mahkemesi sınır dışı etme kararına karşı yapılan başvuruyu kaç günde sonuçlandırır?

 On beş gün içinde sonuçlandırır. Mahkemenin bu konuda vermiş olduğu karar kesindir.

 

Sınır dışı etme kararına karşı idare mahkemesine başvuran yabancı tarafından, sınır dışı etme kararını alan makama bilgi verilmesi gerekir mi?

Sınır dışı etme kararına karşı idare mahkemesine başvuran yabancı tarafından, sınır dışı etme kararını alan makama bilgi verilmesi gerekir.

 

Sınır dışı etme kararına karşı idare mahkemesine başvurulmasının, sınır dışı etme işlemine etkisi nedir?

Sınır dışı etme kararına karşı idare mahkemesine başvurulması halinde, sınır dışı etme işleminin yürütmesi re’sen durur.

 

Sınır dışı etme işlemine karşı dava açma süresi içinde veya yargı yoluna başvurulması halinde yargılama sonuçlanmadan yabancı sınır dışı edilebilir mi?

Yabancının rızası saklı kalmak kaydıyla, “dava açma süresi içinde” veya “yargı yoluna başvurulması hâlinde yargılama sonuçlanıncaya kadar” yabancı sınır dışı edilmez.

 

Sınır dışı etme kararı alınanlara, sınır dışı etme kararında belirtilmek kaydıyla, Türkiye’yi terk edebilmeleri için ne kadar süre tanınır?

On beş günden az olmamak üzere otuz güne kadar süre tanınır.

 

Kimlere Türkiye’yi terk edebilmeleri için süre tanınmaz?

Kaçma ve kaybolma riski bulunanlara, yasal giriş veya yasal çıkış kurallarını ihlal edenlere, sahte belge kullananlara, asılsız belgelerle ikamet izni almaya çalışanlara veya aldığı tespit edilenlere, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlara süre tanınmaz.

 

Türkiye’den çıkış için süre tanınan kişilere herhangi bir belge verilir mi?

 Türkiye’den çıkış için süre tanınan kişilere, hiçbir harca tabi olmayan Çıkış İzin Belgesi verilir.

 

Hakkında idari gözetim kararı alınan yabancılar, kim tarafından ve ne kadar sürede geri gönderme merkezlerine götürülür? İstisnası var mıdır?

 Hakkında idari gözetim kararı alınan yabancılar, yakalamayı yapan kolluk birimince kırk sekiz saat içinde geri gönderme merkezlerine götürülürler. Ancak, sınır dışı etme kararı alınmasına ilişkin değerlendirmenin, yakalamanın gerçekleştiği ilden farklı bir yerde yapılması halinde, o ildeki kolluk birimleri de geri gönderme merkezine sevk işlemi yapabilir.

 

İdari gözetimin devamında zaruret olup olmadığı, kim tarafından hangi aralıklarla değerlendirilir?

 İdari gözetimin devamında zaruret olup olmadığı, valilik tarafından her ay düzenli olarak değerlendirilir.

 

Hangi hallerde idari gözetimin devamında zaruret görülmeyebilir?

 Sınır dışı etme kararının, yabancının idari gözetime alınmasından itibaren 6 ay içinde yerine getirilemeyeceğinin öngörülmesi, idari gözetim altında bulunan yabancının, Kanunun 55 inci maddesi kapsamına girdiğinin anlaşılması, Kanunun 57 nci maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde yabancı hakkında idari gözetim kararı alınmasına esas teşkil eden kaçma kaybolma riskinin ortadan kalkması,  yabancının gönüllü geri dönüş desteğine başvurması durumlarında idari gözetimin devamında zaruret görülmeyebilir.

 

Geri gönderme merkezlerindeki idari gözetim süresi ne kadar sürer? Uzatılabilir mi?         Geri gönderme merkezlerindeki idari gözetim süresi altı ayı geçemez. Ancak bu süre, sınır dışı etme işlemlerinin yabancının iş birliği yapmaması veya ülkesiyle ilgili doğru bilgi ya da belgeleri vermemesi nedeniyle tamamlanamaması hâlinde, en fazla altı ay daha uzatılabilir.

 

İdari gözetim kararı, idari gözetim süresinin uzatılması ve her ay düzenli olarak yapılan değerlendirmelerin sonuçları kimlere ve nasıl tebliğ edilir?

 İdari gözetim kararı, idari gözetim süresinin uzatılması ve her ay düzenli olarak yapılan değerlendirmelerin sonuçları, gerekçesiyle birlikte yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir.

 

İdari gözetim altına alınan kişi veya yasal temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim kararına karşı yargı yoluna başvurabilir mi?

 İdari gözetim altına alınan kişi veya yasal temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim kararına karşı sulh ceza hâkimine başvurabilir.

 

İdari gözetim kararına karşı başvurulan sulh ceza hâkimi kaç gün içinde karar verir, verdiği kararın hukuki niteliği nedir ve yapılan başvuru idari gözetim kararını durdurur mu?

 Başvuru idari gözetimi durdurmaz. Sulh ceza hâkimi incelemeyi beş gün içinde sonuçlandırır. Sulh ceza hâkiminin kararı kesindir.

 

Sınır dışı etme kararının uygulanmasıyla ilgili işlemler, kim/kimler tarafından yapılır?

 Sınır dışı etme kararının uygulanmasıyla ilgili işlemler, il göç idaresi müdürlüğü veya geri gönderme merkezi müdürlüğü tarafından yapılır.

 

Geri gönderme merkezinden sınır kapılarına yapılacak sevkler ile geri gönderme merkezlerine sevk edilmeden sınır dışı edilecek yabancılar için nasıl bir prosedür izlenir?

 Geri gönderme merkezinden sınır kapılarına yapılacak sevkler ile geri gönderme merkezlerine sevk edilmeden sınır dışı edilecek yabancılar için il göç idaresi müdürlüğü, kolluk birimleriyle temasa geçerek sevk işleminde görev alacak personelin belirlenmesini talep eder. Görevlendirme, valilik makamının onayına sunulur.

 

Yabancıların sınır kapılarına götürülmesiyle ilgili araç, gereç, personel ve ulaşım organizasyonu ile diğer masrafların karşılanmasından kim/kimler sorumludur?

Yabancıların sınır kapılarına götürülmesiyle ilgili araç, gereç, personel ve ulaşım organizasyonu ile diğer masrafların karşılanmasından, il göç idaresi müdürlükleri veya geri gönderme merkezi müdürlükleri sorumludur.

 

Sevk sırasındaki risk değerlendirmesi ve görev alacak kolluk personeli sayısı kim tarafından belirlenir?

 Sevk sırasındaki risk değerlendirmesi ilgili kolluk birimi tarafından yapıldıktan sonra, sevkte görev alacak kolluk personelinin sayısı belirlenir. Bu amaçla geri gönderme merkezi veya il göç idaresi müdürlükleri,  sevk işlemine konu olan yabancılar hakkında ilgili kolluk birimini önceden bilgilendirir.

 

Deport cezası nasıl hesaplanır?

Deport cezası, yabancının ülkesine, vizenin ne kadar süre ile ihlal edildiğine ve daha önceki vize alıp almamasına göre değişkenlik göstermektedir. Vize ihlali olan yabancılar, ülkeden çıkmadan önce sınır kapılarına giderek ödemeleri gereken ceza miktarını öğrenebilirler.

 

Deport cezası nasıl ödenir?

Vize ihlali nedeniyle ceza verilen yabancı, ülkeden çıkmadan önce işbu cezayı ödemelidir. Vize ihlali cezası havalimanlarında bulunan vize ihlali ofisine ödenebilir.

 

Deport nasıl sorgulanır?

Hakkında deport kararı verilen yabancı, sınır kapılarından ve kendi ülkelerindeki Türkiye büyükelçiliklerinden ya da konsolosluklarından öğrenebilir.

 

Deport kararı aldıktan sonra yasal haklarım nelerdir?

Deport kararı aldıktan sonra yasal haklarınızı kullanabilirsiniz. Bu haklarınız arasında itiraz etme, avukat tutma ve durumunuzu anlatan belgeler sunma gibi seçenekler bulunmaktadır.

 

Deport kararı aldıktan sonra yeniden türkiye’ye giriş yapabilir miyim?

Deport kararı aldıktan sonra yeniden Türkiye’ye giriş yapmak istiyorsanız, durumunuzu etkileyen faktörlere bağlı olarak farklı prosedürler izlemeniz gerekebilir. Bu konuda yetkili makamlarla iletişime geçerek detaylı bilgi almanız önemlidir.

 

Deport kararı alırsam diğer ülkelere seyahat edebilir miyim?

Deport kararı aldıktan sonra diğer ülkelere seyahat etmek mümkün olmayabilir. Çünkü birçok ülke, sınır dışı edilmiş kişilere vize vermemektedir. Bu konuda diğer ülkelerin vize politikalarını araştırmak önemlidir.

 

Deport kararı alan kişilere sağlanan destekler nelerdir?

Deport kararı alan kişilere genellikle hukuki destek sağlanır. Ayrıca, uluslararası kuruluşlar veya sivil toplum kuruluşlarından yardım alınabilir. Durumunuza bağlı olarak, barınma ve temel ihtiyaçlarınız için destek alabilirsiniz.

 

Deport kararı aldıktan sonra başka bir ülkeye gönderilir miyim?

Deport kararı aldıktan sonra, durumunuzu etkileyen faktörlere bağlı olarak Türkiye’den başka bir ülkeye gönderilebilirsiniz. Ancak, hangi ülkeye gönderileceğiniz ve nasıl bir prosedür izleneceği, durumunuz ve mevcut uluslararası anlaşmalara bağlı olarak değişebilir.

 

İdari gözetim altında tutulurken sığınma başvurusunda bulunabilir miyim?

Ülkesindeki savaş veya iç çatışmadan dolayı ya da zulüm görmekten korktuğu için ülkesine geri dönemeyecek durumda olan kişiler Türkiye’de sığınma başvurusunda bulunabilirler. Türkiye yasalarına göre çeşitli sebeplerden ötürü idari gözetim altına alınan kişiler ile hürriyeti kısıtlanmış kişilerin de sığınma başvurusunda bulunma hakkı vardır.

‘’Sınır dışı etme kararı alınmayacaklar MADDE 55 – (1) 54 üncü madde kapsamında olsalar dahi, aşağıdaki yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınmaz: a) Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar’’

‘’ İkincil koruma MADDE 63 – (1) Mülteci veya şartlı mülteci olarak nitelendirilemeyen, ancak menşe ülkesine veya ikamet ülkesine geri gönderildiği takdirde; a) Ölüm cezasına mahkûm olacak veya ölüm cezası infaz edilecek, b) İşkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacak, c) Uluslararası veya ülke genelindeki silahlı çatışma durumlarında, ayrım gözetmeyen şiddet hareketleri nedeniyle şahsına yönelik ciddi tehditle karşılaşacak, olması nedeniyle menşe ülkesinin veya ikamet ülkesinin korumasından yararlanamayan veya söz konusu tehdit nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancı ya da vatansız kişiye, statü belirleme işlemleri sonrasında ikincil koruma statüsü verilir.’’

 

İdari gözetim altında tutulduğum yerde nasıl uluslararası koruma başvurusu yapabilirim?

Türkiye’deki yasalar uyarınca idari gözetim altında bulunduğunuz yerdeki birimlerin uluslararası koruma başvurunuzu alma ya da derhâl Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne iletme yükümlülükleri vardır.

 

Benimle beraber idari gözetim altında tutulan aile bireylerim var. onlar adına da başvuru yapabilir miyim yoksa her birinin ayrı ayrı başvuru yapması mı gerekir?

Yabancılar Ve Uluslararası Koruma Kanunu 65. maddesine göre

‘’Her yabancı veya vatansız kişi kendi adına başvuru yapabilir. Başvuru sahibi, başvuruları aynı gerekçeye dayanan ve kendisiyle birlikte gelen aile üyeleri adına başvuru yapabilir. Bu durumda, ergin aile üyelerinin, kendi adlarına başvuruda bulunulmasına yönelik muvafakati alınır.’’

 

Tutulduğum yerdeki görevlilere uluslararası koruma başvurusu yapma talebimi ilettim. bundan sonra neler olacak?

Türkiye yasaları uyarınca yetkili makamların uluslararası koruma başvurusunda bulunma talebinizi alma ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne derhal iletme yükümlülükleri bulunmaktadır.

Türkiye’deki mevcut yasalar uyarınca, uluslararası koruma başvuruları normal usulde ya da hızlandırılmış usulde değerlendirilebilmektedir. Her iki usulde de uluslararası koruma başvurusu talepleri alınmakta, başvurucularla bir mülakat gerçekleştirilmekte ve bunun sonunca bir değerlendirme yapılarak başvuruya dair bir karar verilmektedir. Ancak hızlandırılmış prosedürde hem değerlendirme hem de itiraz süreleri daha kısadır. Eğer, hakkınızda sınır dışı kararı verildikten sonra başvuruda bulunduysanız; kimliğinizin veya uyruğunuzun tespit edilmesini güçleştirmek için kimlik veya seyahat belgelerinizi kötü niyetle sakladığınız ya da imha ettiğiniz düşünülürse ya da daha önceden ikamet ilinizi izinsiz terk ettiğiniz için başvurunuzun “geri çekilmiş sayılmasından” sonra yeniden başvurmak isterseniz ya da başvuru sırasında ülkenize dönemeyecek durumda olduğunuza dair herhangi bir bilgi sunmamışsanız, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü dosyanızı “hızlandırılmış usulde” değerlendirmeyi tercih edebilir.

Başvurunuzun hızlandırılmış usulde değerlendirilmesi doğrudan başvurunuz hakkında olumsuz bir karar verileceği anlamına gelmez. Sizinle başvuru tarihinizden itibaren en geç 3 gün içinde kişisel bir mülakat yapılacaktır. Bu mülakat esnasında ülkenizi terk etme nedenlerinizi ve hangi sebeplerden ötürü geri dönmekten korktuğunuzu ayrıntılarıyla açıklamanızı tavsiye ederiz. Benzer bir biçimde, yanınızda durumunuzla ilgili belgeleriniz varsa, bu belgeleri de yetkililerle paylaşmalısınız. Hızlandırılmış değerlendirmeye tâbi tutulan başvurular hakkında en geç 5 gün içinde karar verilmesi öngörülmektedir. Ancak Göç İdaresi Genel Müdürlüğü makamları, başvurunuza dair incelemenin daha uzun bir süre gerektireceği kanaatindeyse, başvurunuzu hızlandırılmış değerlendirmeden çıkarıp, normal değerlendirme sürecine alabilir. Uluslararası koruma başvurunuzun alınması doğrudan idari gözetimi sonlandırmamaktadır. Yapılacak değerlendirme sonucu uluslararası koruma başvurunuz hakkında bir karar verilecektir.

 

Türkçe bilmiyorum, uluslararası koruma başvurusu yaparken ve işlemler sırasında bana tercüman sağlanacak mı?

Yetkili makamlarla Türkçe veya başka bir ortak dilde anlaşmanız mümkün değilse, uluslararası koruma işlemlerinin her aşamasında vatandaşı olduğunuz ülkenin dilinde ya da anlayabileceğiniz bir diğer dilde tercüman talep etme hakkınız bulunmaktadır. Yetkililerin size sağlayacağı tercüman için sizden herhangi bir ücret talep edilmeyecektir.

 

Ciddi bir sağlık sorunum var, bunu belirtmeli miyim, tedavi olabilir miyim?

Uluslararası koruma başvurusu yaparken ciddi bir sağlık sorununuz varsa, hamileyseniz ya da hamile olabileceğiniz ihtimali mevcutsa veya engellilik durumunuz söz konusu ise durumunuzu gecikmeksizin yetkili makamlara iletiniz.

 

İdari gözetim altındayken başka kimlerle görüşme hakkım var?

Yürürlükteki mevzuat uyarınca idari gözetim altındayken yukarıda bahsedilen yakınlarınız ve avukatınıza ilaveten, notere, yasal temsilcilerinize ve arzu ettiğiniz takdirde vatandaşı olduğunuz ülkenin konsolosluk yetkililerine veya Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği görevlisine ulaşma hakkınız vardır.

 

Uluslararası koruma başvurumu aldılar ama beni serbest bırakmadılar. itiraz edebilir miyim?

Uluslararası koruma başvurunuzun alınması doğrudan idari gözetimi durdurmamaktadır. Ancak idari gözetime karşı her zaman itirazda bulunma hakkınız mevcuttur.

 

 Dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir ?

  • Yabancı uyruklu kişi geri gönderme merkezinden çıktığında sürecin son bulduğunu sanmaktadır. Ancak uygulama da geri gönderme merkezinde tutulan ardından salınan bütün yabancı uyruklu kişiler hakkında sınır dışı kararı aktiftir. Bu kişilerin kolluk kuvvetleri ve ilgili kurumlarca tespiti halinde sınır dışı edileceği hususu çoğu yabancı uyruklu kişinin gözden kaçırdığı ve bilmediği bir konudur. Yabancı uyruklu kişi Türkiye sınırları içerisinde hakkında verilen sınır dışı kararını iptal etmeksizin dolaşımın sağlandığı tespit edilmesi durumunda sınır dışı/ deport edilmektedir.
  • Geri gönderme merkezinde tutulan yabancı uyruklu kişi hakkında valilikler ve ilgili kurumlarca iki farklı karar alınmaktadır. İlki sınır dışı kararı ikincisi idari gözetim kararıdır. Bu sebeple iki farklı dava açılması ve takibi gerekmektedir. Yine uygulamada yabancı uyruklu kişi bu hususu bilmemekte ve ilerde hukuki problemlerle karşılaşabilmektedir. 
  • Çalışma izni olmaksızın çalışan yabancı uyruklu kişilerin sınır dışı edileceği bilinmeyen bir başka konudur. 

 

 

Vize Sürem Dolduktan Sonra Türkiye’yi Terk Etmezsem Ne Olur?

Vize süresi dolmasına rağmen Türkiye’den ayrılmayan yabancı, yasal kalış hakkını ihlal etmiş olacaktır. Yasal kalış hakkını ihlal eden kişiler hakkında birtakım idari yaptırımlar uygulanmaktadır. Bunlar kişiler hakkında sınır dışı kararı alınmakla birlikte kişiye idari para cezası da uygulanacaktır. Aynı zamanda kişi Türkiye’den çıkış yaptıktan sonra yasal kalış hakkını ihlal ettiği süre oranınca Türkiye’ye girişi yasaklanacaktır.

 

İkamet İznim Sona Erdikten Sonra Sınır Dışı Edilebilir Miyim?

İkamet izni sona ermesine rağmen yenileme talebinde bulunmamış ve Türkiye’den ayrılmayan yabancı, yasal kalış hakkını ihlal etmiş olacaktır. Yasal kalış hakkını ihlal eden kişiler hakkında birtakım idari yaptırımlar uygulanmaktadır. Bunlar kişiler hakkında sınır dışı kararı alınmakla birlikte kişiye idari para cezası da uygulanacaktır. Aynı zamanda kişi Türkiye’den çıkış yaptıktan sonra yasal kalış hakkını ihlal ettiği süre oranınca Türkiye’ye girişi yasaklanacaktır.